Η αρχιτεκτονική της Θεσσαλονίκης τα τελευταία εκατό χρόνια παρουσιάζεται σε έκθεση στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης με τίτλο: "Θεσσαλονίκη 1912 - 2012. Η αρχιτεκτονική μιας εκατονταετίας", η οποία θα διαρκέσει έως τις 5 Μαΐου 2013.Το 2012 συμπληρώθηκαν 100 χρόνια από την απελευθέρωση της πόλης. H αλλαγή της εικόνας της πόλης είναι πολυσήμαντη, πολυδιάστατη και ιδιαίτερα εντυπωσιακή. Γεγονότα, όπως ο A' Παγκόσμιος Πόλεμος, η μεγάλη πυρκαγιά του 1917, η μελέτη και η εφαρμογή του νέου σχεδίου, η ανοικοδόμηση, η μεταπολεμική ανασυγκρότηση, τα μεγάλα έργα της δεκαετίας 1955 - 1965, η ίδρυση της Πολυτεχνικής Σχολής και οι γενικοί οικοδομικοί κανονισμοί συνιστούν ορόσημα στην εξέλιξη του αστικού της χώρου και αφετηρίες για μία διεξοδική ανάλυση και παρουσίαση της αρχιτεκτονικής της.
H μετεξέλιξη του εκλεκτισμού, κυρίαρχου αρχιτεκτονικού ρεύματος στη Θεσσαλονίκη κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας, σε μία ποικιλία τύπων και μορφών, στενά συνδεδεμένων με τη νεοελληνική πραγματικότητα, αλλά και τη διεθνή αρχιτεκτονική επικαιρότητα (μοντέρνο κίνημα, Art Déco), σηματοδοτεί την αλλαγή της εικόνας μιας πόλης, πάντοτε ανοιχτής σε νέες ιδέες, που εντάσσεται δυναμικά στο ελληνικό κράτος.H έκθεση έχει ως στόχο να παρουσιάσει την εικονογραφία της πόλης μέσα από τα τυπολογικά και μορφολογικά χαρακτηριστικά των κτιρίων της.
Βασικό κριτήριο επιλογής των έργων που παρουσιάζονται αποτελεί η αντιπροσωπευτική τους ικανότητα ως προς έναν ορισμένο κτιριακό τύπο ή αρχιτεκτονικό ρυθμό, η ταυτότητα του φορέα - ιδιοκτήτη και η σημασία της εντολής στην παραγωγή του αρχιτεκτονικού έργου. Τα κτίρια που εκτίθενται καταδεικνύουν τις δυνατότητες που είχε η Θεσσαλονίκη να εξελιχθεί σε μια πόλη διαφορετική από τη σημερινή, εάν αυτά αποτελούσαν την πλειονότητα και όχι τη μειονότητα στις τελικές επιλογές φορέων και ιδιοκτητών. H έκθεση παρουσιάζει κυρίως υλοποιημένο έργο, ενώ βασικός στόχος της έρευνας ήταν ο εντοπισμός πρωτότυπου υλικού, σχεδίων και φωτογραφιών από την εποχή αποπεράτωσης των κτιρίων, ώστε να είναι ορατό το αποτέλεσμα της αρχιτεκτονικής πρόθεσης και της εγγραφής του κτιρίου στο αστικό τοπίο. H έρευνα στο αρχείο της Πολεοδομίας Θεσσαλονίκης, στα Αρχεία Νεοελληνικής Αρχιτεκτονικής του Μουσείου Μπενάκη, σε φωτογραφικά και σε προσωπικά αρχεία αρχιτεκτόνων, καθώς και η αποδελτίωση του ημερήσιου και περιοδικού τύπου έφερε στο φως άγνωστα μέχρι σήμερα στοιχεία και υπέδειξε αρχιτέκτονες με αξιόλογο αρχιτεκτονικό έργο. H απουσία της σύγχρονης μνήμης είναι τεράστια. Οι ελλείψεις και οι παραλείψεις σε μια τέτοια προσπάθεια είναι αναπόφευκτες. Ιδιαίτερα στις τελευταίες δεκαετίες, κατά τις οποίες τα κτίρια δεν έχουν ακόμη καταγραφεί στη συλλογική μνήμη ως γεγονότα του αστικού χώρου, η επιλογή είναι δυσχερής, όσο και πρώιμη.
Την έκθεση συνοδεύει και το ομότιτλο βιβλίο, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις University Studio Press, με συγγραφέα τον επιμελητή της έκθεσης Βασίλη Κολώνα.
www.mmca.org.gr